Tội Mua Bán Nội Tạng Con Người – Khái Niệm – Hình Phạt

Tội phạm mua bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể người được quy định cụ thể về tội mua bán nội tạng này tại Điều 154 về Bộ luật hình sự năm 2015. Đây là một bước có giá trị từ thực tiễn đấu tranh chống tội phạm, đặc biệt là trong bối cảnh buôn bán nội tạng và bộ phận cơ thể của con người lan rộng và gây ra những tác động tiêu cực đến con người và đời sống xã hội Việt Nam.

Xem thêm: Luật sư tư vấn luật hình sự miễn phí

I. Khái Niệm – Cấu Thành Tội Phạm Mua Bán Nội Tạng Người

1. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm mua bán nội tạng, bộ phận cơ thể con người không phải là một chủ thể đặc biệt. Do đó, chủ thể những người đủ điều kiện về các vấn đề chịu trách nhiệm hình sự. Những người từ 14 tuổi trở lên, nhưng dưới 16 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này. Do đó, những người từ 16 tuổi trở lên sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự khi thực hiện các hành vi buôn bán, chiếm đoạt mô người hoặc các bộ phận cơ thể con người.

2. Khách thể của tội phạm

Khách thể chính của tội phạm này là sức khỏe và tính mạng của người khác vì nó được xếp vào loại tội phạm xâm phạm về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm trong Bộ luật Hình sự. Trực tiếp ở đây là các mô và cơ quan của con người.

• “Mô” từ góc độ khoa học được hiểu là một tập hợp các tế bào chuyên biệt có cùng cấu trúc, thực hiện các chức năng nhất định.
• “Bộ phận cơ thể con người” là sự kết hợp của nhiều yếu tố của cơ thể con người bao gồm các bộ phận cơ thể, còn được gọi là khoang cơ thể, các cơ quan khác trong hệ thống cơ quan của con người.

Những bộ phận này không thể tách rời khỏi cơ thể con người mà không có các yếu tố tác động từ bệnh lý hoặc ngoại lực.

3. Mặt chủ quan của tội phạm

Lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý, có thể là cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp. Người phạm tội cố ý thực hiện hành vi tội phạm để buôn bán, mô người hoặc bộ phận cơ thể người.

4. Mặt khách quan của tội phạm

a/ Về hành vi

• Hành vi mua và bán không ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể của nạn nhân mà hoàn toàn phụ thuộc vào mục đích lợi nhuận và đối tượng của giao dịch là mô hoặc bộ phận cơ thể.
• Hành vi chiếm đoạt có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể của nạn nhân để chiếm đoạt hoặc chiếm đoạt từ người khác và không phải mọi trường hợp chiếm đoạt là vì lợi nhuận.

b/ Về hậu quả xảy ra

• Người phạm tội chỉ cần thực hiện một trong hai hành vi trên để cấu thành tội phạm, bất kể nó đã được bán hay chưa.
• Trong trường hợp nạn nhân đồng ý bán, chiếm đoạt mô người hoặc nội tạng, người phạm tội vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm.

II. Khung Hình Phạt Cho Tội Mua Bán Nội Tạng, Bộ Phận Cơ Thể Người

Đối với loại tội phạm này, có 3 khung hình phạt được áp dụng với tội mua bán nội tạng:

Khung thứ 1: Khung hình phạt từ 03 năm đến 07 năm

• Áp dụng cho các trường hợp phạm tội với đủ các yếu tố cấu thành tội phạm cơ bản nêu trên (Khoản 1).

Khung thứ 2: Hình phạt tù từ 07 năm đến 15 năm với các tình tiết bao gồm (khoản 2):

• Có tổ chức: là việc thực hiện một hành vi phạm tội với sự gắn kết chặt chẽ giữa những người phạm tội và lập kế hoạch và phân biệt vai trò và nhiệm vụ cụ thể của mỗi người khi thực hiện nó. hành vi đó ..
• Đối với mục đích thương mại, chỉ khi người phạm tội mua hoặc tước đi mô hoặc bộ phận cơ thể tạo ra lợi nhuận của một người, cấu thành tội phạm nhưng không cần phải nêu rõ liệu người phạm tội có thực hiện hành vi đó hay không. Lợi nhuận hay không.
• Lạm dụng chức vụ, quyền hạn và ngành nghề: Điều này đòi hỏi người phạm tội phải chịu các trường hợp đặc biệt như bác sĩ, người trông coi nhà xác ….
• Đối với từ 02 người đến 05 người;
• Phạm tội từ 2 lần trở lên;
• Gây thương tích hoặc tổn hại cho sức khỏe của người khác với tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%.

– Khung thứ 3: Hình phạt tù là từ 12 đến 20 năm hoặc tù chung thân, với các tình tiết giảm nhẹ (Khoản 3):

• Có tính chất chuyên nghiệp: Một hành vi phạm tội chuyên nghiệp là tội phạm từ năm lần trở lên đối với một loại tội phạm, bất kể nó đã được xem xét về trách nhiệm hình sự hay chưa, nếu thời hiệu truy tố chưa hết hạn. trách nhiệm hình sự và hồ sơ tội phạm chưa được gỡ bỏ. Người phạm tội biến hành vi phạm tội thành một sinh kế chính và lấy kết quả của hành vi phạm tội làm nguồn sống chính của họ.
• Gây thương tích hoặc tổn hại cho sức khỏe của người khác với tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên;
• Đối với từ 06 người trở lên;
• Gây tử vong;
• Tái phạm nguy hiểm. Các trường hợp sau đây được coi là tái phạm nguy hiểm:
• Đã bị kết án về một tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm cố ý cực kỳ nghiêm trọng, chưa có hồ sơ tội phạm của họ bị xóa sổ nhưng phạm tội rất nghiêm trọng, đặc biệt là tội phạm có chủ ý;
• Tái phạm, kết án hình sự chưa bị xóa, nhưng cố ý thực hiện hành vi phạm tội.

Hình phạt bổ sung (khoản 4)

• Ngoài việc phải chịu một trong các hình phạt chính nêu trên, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đến 100.000.000 đồng, bị cấm giữ một số chức vụ, hành nghề nhất định hoặc làm một số công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Rất tiếc, luật hiện hành chỉ dừng lại mô tả các hành vi bị cấm, nhưng không có tài liệu nào quy định xử phạt đối với các hành vi phạmtội mua bán nội tạng này. Trong Bộ luật hình sự, các hành vi này chỉ được coi là tình tiết tăng nặng hoặc đóng khung cho các tội phạm khác.