Xã A Bung, huyện Đa Krông, tỉnh Quảng Trị, được biết đến là cái nôi của nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Pa Cô. Từ xa xưa, hình ảnh bé gái Pa Cô bên khung cửi, thoi đưa lách cách giữa những sợi chỉ đầy màu sắc đã in sâu trong ký ức của các bậc cao niên. Người con gái Pa Cô muốn được xem là đảm đang, khéo léo thì trước khi về nhà chồng phải tự tay dệt được những tấm vải đẹp.
Truyền dạy dệt thổ cẩm và tạo sản phẩm tại xã A Bung. Nguồn ảnh: TTXVN
Trang phục thổ cẩm luôn hiện diện trong những khoảnh khắc quan trọng của người Pa Cô. Để hoàn thành một bộ trang phục ưng ý, các nghệ nhân phải mất 3-5 ngày dệt vải và thêm 2-3 ngày cho công đoạn cắt may. Nghề dệt thổ cẩm không chỉ đơn thuần là tạo ra những tấm vải đẹp phục vụ đời sống mà còn là nơi gửi gắm linh hồn, tâm tư của người Pa Cô từ bao đời nay.
Xe Tải Không Phủ Bạt Có Bị Cơ Quan Chức Năng Phạt Không?
Mục Lục
Nguy Cơ Mai Một Và Hành Trình Khôi Phục Nghề Dệt
Cuộc sống hiện đại đã tác động không nhỏ đến nghề dệt thổ cẩm truyền thống. Đã có thời gian, nghề dệt cùng nhiều nghề thủ công khác của người Pa Cô đứng trước nguy cơ mai một, thất truyền. Người biết dệt đa phần đã lớn tuổi, trong khi thị hiếu và nhu cầu của người tiêu dùng ngày càng thay đổi theo sự phát triển của ngành công nghiệp may mặc. Những khung cửi dần im tiếng, sắc màu thổ cẩm cũng vắng bóng dần trong các bản làng.
Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền địa phương, nghề dệt thổ cẩm Pa Cô đã dần được khôi phục và phát triển. Bà Hồ Thị Chưa, thành viên Tổ dệt vải xã A Bung chia sẻ, nhận thức được giá trị của nghề dệt trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, với sự hỗ trợ của UBND xã, các chị em đã thành lập tổ dệt vải và mở lớp dạy nghề miễn phí. Nhờ vậy, những khung cửi tưởng chừng bị lãng quên đã trở lại với nếp nhà sàn, bản làng Pa Cô.
Lưu Giữ Nghề Truyền Thống Và Phát Triển Kinh Tế
Chính quyền địa phương đã kêu gọi các tổ chức, dự án trong và ngoài nước hỗ trợ phát huy tiềm năng của nghề dệt. Đến nay, xã A Bung đã thành lập được 4 tổ sản xuất thổ cẩm.
Trang phục thổ cẩm gắn bó với người Pa Cô. Nguồn: tinhuyquangtri.vn
Ông Hồ Văn Hiền, Phó Chủ tịch UBND xã A Bung cho biết, xã luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở dệt thổ cẩm phát triển sản xuất và mở rộng thị trường. Xã cũng có chính sách miễn học phí cho những người muốn học nghề, góp phần gìn giữ nét văn hóa truyền thống của người Pa Cô.
Quy Định Xe Tải Vào Thành Phố Hà Nội, TP Hồ Chí Minh Mới Nhất 2024
Kể từ khi được khôi phục, nghề dệt thổ cẩm đã mang lại niềm vui cho bà con. Trang phục thổ cẩm không chỉ được sử dụng trong xã mà còn vươn ra thị trường rộng lớn hơn. UBND xã A Bung đã quy định cán bộ, công chức mặc trang phục thổ cẩm vào thứ Hai hàng tuần và trong các dịp lễ, Tết, lễ hội. Xã cũng khuyến khích giáo viên, học sinh và người dân mặc trang phục thổ cẩm thường xuyên. Cách làm này vừa góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa vừa tạo đầu ra cho sản phẩm. Không chỉ xã A Bung, nhiều cơ quan, đoàn thể ở huyện Đa Krông cũng đã sử dụng sản phẩm thổ cẩm để may trang phục. Huyện đang nỗ lực để đưa thổ cẩm A Bung trở thành sản phẩm OCOP đặc trưng của địa phương.
Thách Thức Và Hướng Phát Triển Bền Vững
Tuy nhiên, nghề dệt thổ cẩm ở A Bung vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Do tập quán sản xuất nhỏ lẻ tại nhà, việc dệt tập trung còn hạn chế. Việc dệt hoàn toàn thủ công khiến thời gian sản xuất kéo dài, mẫu mã chưa đa dạng, giá thành cao. Hầu hết các thành viên trong tổ dệt đều thuộc hộ nghèo, khó khăn nên thiếu vốn sản xuất.
Thông tin bổ sung ngành nghề kinh doanh hàng may mặc
Để nghề dệt thổ cẩm phát triển bền vững, ông Hồ Văn Hiền đề xuất các cấp, các ngành quan tâm hỗ trợ thiết kế mẫu mã sản phẩm phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng; hỗ trợ máy móc, thiết bị hiện đại để nâng cao chất lượng, giảm giá thành và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Kết Luận
Nghề dệt thổ cẩm Pa Cô ở xã A Bung đang dần hồi sinh và phát triển, góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống, đồng thời tạo sinh kế cho người dân địa phương. Tuy nhiên, để nghề dệt thực sự phát triển bền vững, cần có sự chung tay hỗ trợ của các cấp, các ngành trong việc đầu tư, cải tiến kỹ thuật và mở rộng thị trường.
